Θεόδωρος Ι .Μπαβέας
Η χώρα μας είναι μοναδική σε αριθμό ιαματικών πηγών, ενώ τα Νησιά μας ΛΕΣΒΟΣ και ΛΗΜΝΟΣ κατέχουν προνομιακή θέση στις ιαματικές πηγές, όπως ειδικοί επιστήμονες αναφέρουν . Ένας ολόκληρος πολιτισμός συνδέει τον Έλληνα με τις ιαματικές πηγές και τον ιαματικό πηλό .- λάσπη Παρατηρούμε λοιπόν σήμερα στην σύγχρονη ανταγωνιστική αγορά των εναλλακτικών μορφών τουρισμού σημαντική θέση να κατέχει και να προάγεται ο ιαματικός – οικολογικός και θεραπευτικός τουρισμός με την χρήση των ιαματικών φυσικών πόρων της κάθε περιοχής .
Στην Ελλάδα η επιστημονική προσέγγιση και μελέτη των ιαματικών πόρων αρχίζει το 1830 ,αυτή την εποχή αρχίζει η μελέτη και η καταγραφή των γεωλογικών φαινομένων ,των φυσικοχημικών και, θεραπευτικών χαρακτήρων του νερού των θερμοπηγών
Οι επιστήμονες ισχυροποιούν την τάση και την σχέση που έχουν τα ιαματικά νερά από την αρχαιότητα με την υγεία του ανθρώπου , δηλ. τη σωματική και ψυχική ευεξία του ατόμου Ήταν και είναι σπουδαία η θεραπευτική ιδιότητα των ιαματικών νερών ώστε να υπάρχει ειδικό μάθημα Υδροθεραπείας στο 4 έτος της Ιατρικής , όταν εγώ ήμουν φοιτητής
Τα λουτρά άρχισαν να χρησιμοποιούνται αρχικά για την καθαριότητα και την υγιεινή του σώματος αυτή η χρήση άρχισε από το 1500 π.χ και αυτό αφορούσε όλες τις κοινωνικές τάξεις ενώ σήμερα τα λουτρά αποτελούν προτεραιότητα και βασικό υγιεινό παράγοντα που προστατεύει την υγεία του ανθρώπου .
Η εξέλιξη των λουτρών από την αρχαιότητα, μέχρι σήμερα βλέπουμε ότι πέρασε από διάφορα στάδια, αρχικά δημιουργήθηκαν δημόσια λουτρά και εν συνεχεία άρχισε στο χώρο της ιαματικής λουτρό θεραπείας να δημιουργούνται δημοτικά αλλά και ιδιωτικά λουτρά αφού πλέον οι επιστήμονες είχαν αποδείξει και αποδεχθεί τις θεραπευτικές ιδιότητες που έχουν τα ιαματικά λουτρά σε διάφορες παθήσεις του ανθρώπου, ενώ αποτελούσαν και αποτελούν το βασικό παράγοντα καθαριότητος του σώματος
Ο διαχωρισμός των λουτρών σε θερμά και ψυχρά ασφαλώς δεν ήταν άσχετος με τις εποχές του έτους και τις παραδοσιακές και ηθικολογικές αντιλήψεις των ατόμων αλλά είχε επίσης και διαφορετικά θεραπευτικά αποτελέσματα Είναι γνωστό και αναφέρετε σε αρχαία κείμενα ότι στα γυμναστήρια χρησιμοποιούσαν τα ψυχρά λουτρά για την ενδυνάμωση του σώματος των αθλουμένων ενώ στα δημόσια λουτρά χρησιμοποιούσαν θερμά λουτρά . Κατά την χρησιμοποίηση του θερμού νερού για λουτρό παρατήρησαν ότι παράγετε επίσης και υδρατμός, επομένως ταυτόχρονα δημιουργείται και ατμόλουτρο το οποίο με το ζεστό νερό προκαλεί έντονη εφίδρωση που συμβάλει στην αποβολή διαφόρων τοξικών κυρίως ουσιών
Όλα αυτά γίνονται με βάσει την αντοχή του θερμορυθμιστικού κέντρου του ατόμου, Ενώ σήμερα η χρήση του θερμού λουτρού καλό είναι να γίνεται κάτω από ιατρικό έλεγχο ώστε να υπάρχει αναψυχή και θεραπευτικό αποτελέσματα
Έτσι ξεκίνησε η λουτροθεραπεία αφού με το Θέρμο λουτρό παράγεται και ατμός ώστε να γίνεται ταυτόχρονα και ατμόλουτρο Τέλος περιγράφεται ότι οι αρχαίοι μετά το θερμόλουτρο αμέσως έκαναν ψυχρό λουτρό γιατί είχαν διαπιστώσει με αυτή την εναλλαγή της θερμοκρασίας, κάτι που από πολλούς εφαρμόζεται και σήμερα , να δημιουργείται στον ανθρώπινο οργανισμό αίσθημα ευεξίας και με αυτό τον τρόπο οι γιατροί έβαλαν τις βάσεις της υδροθεραπείας .
Από τον Ηρόδοτο , τον Πλούταρχο και τον Ιπποκράτη υπάρχει ιστορική καταγραφή και αξιολόγηση των ιαματικών λουτρών για τις ευεργετικές επιδράσεις που είχαν και έχουν στον ανθρώπινο οργανισμό που αποτελεί την βάσει της ιαματικής λουτροθεραπείας.
Από την αρχαιότητα παρατηρούμε να καθορίζεται το χρονοδιάγραμμα των λουτρών και η μεθοδολογία που πρέπει να εφαρμόσει ένα άτομο ώστε να έχει θεραπευτικά αποτελέσματα Έτσι ο χρόνος των λουτρών βλέπουμε να είναι διάρκειας 21 ημερών με συγκεκριμένη ώρα παραμονής στο λουτρό κάθε ημέρα Αυτά τα λουτρά τα έκαναν σε οργανωμένους ειδικούς χώρους τα λεγόμενα Ασκληπιεία .
Από την εποχή του Ιπποκράτη καθιερώνεται η λουτροθεραπεία στην προσωπική και κοινωνική ζωή των αρχαίων Ελλήνων γιατί πίστευαν ότι οι ιαματικές πηγές προσφέρουν τα θεϊκά δώρα της υγείας , της ευεξίας ,της ομορφιάς και της δύναμης .
Είναι η εποχή του Ιπποκράτη που με την πραγματεία του περί ΑΝΕΜΩΝ ΥΔΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΟΠΩΝ άρχισε να καθιερώνει την συστηματική γνώση της υδροθεραπευτικής τέχνης για να φθάσουμε στην ιατρική υδροθεραπεία και ιατρική κλιματοθεραπεία που ήταν μάθημα στη ιατρική σχολή μέχρι προ ολίγων ετών όπως ανέφερα .Υδροθεραπεία σήμερα έχει καθιερωθεί ως θεραπευτική μέθοδος και έχει μελετηθεί από την επιστημονική κοινότητα για τα αποτελέσματα και τις παρενέργειες που μπορεί να προκαλέσει
Σήμερα μιλάμε για τον ΘΕΡΜΑΛΙΣΜΟ που παρουσιάζεται ως μια νέα εναλλακτική σύνθετη μορφή Τουρισμού που έχει ως βάση την θερμαλιστική θεραπεία που την αποτελούν το σύνολο των σχέσεων και ενεργειών των φυσικών ιαματικών πόρων (ιαματικά νερά –πηλός υδρατμοί) του φυσικού περιβάλλοντος, της ιστορίας, της προϊστορίας της μεσογειακής διατροφής το καθαρό περιβάλλον με την πλούσια πανίδα, χλωρίδα και με οικολογικούς περιπάτους και το σημαντικότερο τουριστικές αξιόλογες υπηρεσίες και σωστή ξενοδοχειακή υποδομή .Παρατήρησαν ότι αυτοί οι παράγοντες βοηθούν στην σωματική και ψυχική ηρεμία των ανθρώπων Η σχέσης της Θορμαλιστικής αξίας και των άλλων παραγόντων σε συγκεκριμένη χρονική διάρκεια συμβάλουν στην πρόληψη την ηρεμία την ησυχία και την αποκατάσταση της σωματικής και ψυχικής υγείας του ανθρώπου Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να δημιουργηθούν οπαδοί και λάτρεις αυτής της σύνθετης μορφής τουρισμού και έτσι από πολλά χρόνια να έχουν αξιοποιηθεί κατάλληλα οι θερμοπηγές σε διαφορές περιοχές Οι θερμοπηγές. τέλος βρίσκονται σε αρχικό στάδιο ανάπτυξης στη Λήμνο ενώ στη Λέσβο έχουν μόνο όνομα και είναι παρατημένες στο πρόγραμμα της αδιαφορίας
Η Υδροθεραπεία διακρίνεται σε διάφορες μορφές ( με οδηγίες ιατρού)
1- Εσωτερική υδροθεραπεία α- Ποσιθεραπεια (για παθήσεις της χολής)
β- Εισπνοθεραπεια (παθήσεις αναπνευστικού)
2-Εξωτερικη υδροθεραπεία α– Υδρομαλαξεις
β– Ιαματικά λουτρά
3– Πηλοθεραπεια ( παθήσεις δέρματος ). Η θεραπευτική του πηλού είναι τοπική και γενική στο οργανισμό
Στην ΛΗΜΝΟ το νησί με την ΛΗΜΝΙΑ ΓΗ που από την εποχή του Φιλοκτήτη η Λημνία γη θεράπευσε τον ανθρώπινο πόνο και μέχρι των ημερών μας απετέλεσε το πρώτο σε παγκόσμιο επίπεδο πρότυπο τυποποιημένο φαρμακευτικό προϊών και μέχρι τον 19 αιώνα πωλείτο ως σφραγισμένο δισκίο
Τέλος στην Λήμνο και στην ΛΕΣΒΟ με τις Θερμοπηγές (Θέρμα ) που έχουμε περιμένουν να αξιοποιηθούν ως τουριστικός προορισμός με βάση τα διεθνή πρότυπα και να συνθέσουν με τις άλλες τουριστικές παραμέτρους που διαθέτουν τα νησιά μας την ΘΕΡΜΑΛΙΣΤΙΚΗ δυναμική της ως αξιοποιήσιμο προϊόν για την τοπική οικονομία Ιούνιος 2011
Θ.Ι. ΜΠΑΒΕΑΣ